Hỏi – Đáp về Quy chế thi THPT quốc gia năm 2017

Hỏi: Quy chế thi THPT quốc gia vừa được Bộ GD&ĐT công bố có những điểm mới đáng chú ý nào?
Trả lời: Năm 2017 là năm thứ ba kỳ thi THPT quốc gia được tổ chức theo hướng giảm áp lực, giảm tốn kém cho thí sinh, gia đình và xã hội nhưng kết quả vẫn bảo đảm độ tin cậy để xét tốt nghiệp THPT và làm căn cứ cho các đại học, cao đẳng sử dụng trong tuyển sinh.
Các kỳ thi năm 2015, 2016 đã được tổ chức thành công, sau mỗi năm có những điều chỉnh, hoàn thiện tốt hơn. Tuy nhiên, với cách thức tổ chức thi như những năm qua, vẫn còn một số điểm hạn chế, có thể cải tiến để tốt hơn. Cụ thể là vẫn tồn tại 2 loại cụm thi trong mỗi địa phương; kỳ thi được tổ chức trong 4 ngày với 8 môn thi nên vẫn nặng nề; việc tổ chức thi 8 môn với 4 môn theo hình thức tự luận tạo điều kiện để học sinh học tủ, học lệch…
Để từng bước khắc phục các hạn chế trên, kỳ thi THPT quốc gia năm 2017 mỗi tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương tổ chức một cụm thi với các điểm thi được đặt ở các trường hoặc liên trường THPT ở các huyện/thị tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh dự thi.
Tham gia coi thi, chấm thi là giáo viên các trường phổ thông và cán bộ, giảng viên các trường đại học, cao đẳng có ngành đào tạo giáo viên. Sự tham gia này để các trường đại học, cao đẳng chia sẻ trách nhiệm, cùng phối hợp với các sở giáo dục và đào tạo chủ trì cụm thi để tổ chức kỳ thi an toàn, nghiêm túc, khách quan
Kỳ thi năm 2017 sẽ tổ chức thi 5 bài thi: Toán, Ngữ Văn, Ngoại ngữ, Khoa học tự nhiên (KHTN) và Khoa học Xã hội (KHXH). Môn Ngữ văn thi theo hình thức tự luận, các bài thi khác theo hình thức trắc nghiệm khách quan. Với hình thức thi này sẽ hướng tới học sinh học tập toàn diện, khắc phục dần tình trạng học tủ, học lệch.
Kỳ thi được tổ chức trong 2,5 ngày tạo thuận lợi cho thí sinh. Các thông tin cụ thể sẽ có trong văn bản hướng dẫn thực hiện Quy chế thi để các nhà trường, giáo viên biết và thực hiện
Quy chế cũng cho phép và khuyến khích học sinh ngoài thi các bài thi bắt buộc (Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ) thì có thể đăng ký thi cả 2 bài thi tự chọn (KHTN và KHXH) để tăng thêm cơ hội xét tuyển  vào đại học, cao đẳng và khuyến khích các em học tập toàn diện hơn.
Nội dung đề thi nằm trong chương trình lớp 12, với các câu hỏi ở mức độ cơ bản để đáp ứng mục tiêu xét tốt nghiệp THPT và có những câu hỏi nhằm phân hóa kết quả thi của thí sinh, đáp ứng mục tiêu tuyển sinh đại học, cao đẳng. Để đảm bảo độ tin cậy của kết quả thi, mỗi thí sinh trong cùng phòng thi có một mã đề thi chuẩn hóa riêng.
Ngoài ra, kỳ thi THPT quốc gia năm 2017 sẽ tiếp tục sử dụng kết quả học tập trong năm lớp 12 với kết quả các bài thi để xét công nhận tốt nghiệp THPT.
Hỏi: Năm nay là năm đầu tiên tổ chức các bài thi tổ hợp. Các thí sinh cần lưu ý gì khi đăng ký dự thi và khi làm bài thi tổ hợp KHTN và KHXH?
Trả lời: Bài thi tổ hợp gồm các môn thi thành phần. Bài KHTN gồm Vật lý, Hóa học, Sinh học; Bài KHXH gồm Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công (dân đối với thí sinh học chương trình Giáo dục THPT); tổ hợp các môn Lịch sử, Địa lí (đối với thí sinh học chương trình GDTX cấp THPT).
Khi đăng ký dự thi, thí sinh cần đăng ký môn thi tự chọn KHTN hay KHXH dùng để xét tốt nghiệp THPT. Quy chế cho phép các thí sinh thi cả 2 bài thi tự chọn, bài thi nào có kết quả cao hơn sẽ được lấy để xét công nhận tốt nghiệp THPT.
Trong mỗi buổi thi bài thi tổ hợp, thí sinh sẽ làm bài thi theo từng môn thành phần với thứ tự xác định. Bài thi KHTN theo trình tự các môn thành phần: Vật lí à Hóa học à Sinh học; Bài thi KHXH theo trình tự các môn thành phần: Lịch sử à Địa lí à Giáo dục công dân (đối với thí sinh THPT); Lịch sử à Địa lí (đối với thí sinh học chương trình GDTX). Thí sinh làm các môn thành phần của một bài thi tổ hợp KHTN/KHXH trên cùng một phiếu trả lời trắc nghiệm.
Khi dự thi môn thành phần đầu tiên, thí sinh cần lưu ý ghi đủ thông tin trên phiếu trả lời trắc nghiệm, đặc biệt là các thông tin về số báo danh, mã đề thi. Đặc biệt, thí sinh cần lưu ý các môn thi thành phần trong một bài thi tổ hợp phải có cùng một mã đề thi. Do đó, thí sinh cần kiểm tra mã đề thi trước khi làm bài.
Thí sinh sẽ phải nộp lại đề thi, giấy nháp khi hết thời gian làm bài đối với môn thi thành phần để sau đó thi môn thành phần tiếp theo (ví dụ thí sinh phải nộp lại đề thi, giấy nháp môn Vật lý trước khi nhận đề thi môn Hóa học; nộp lại đề thi, giấy nháp môn Hóa học trước khi nhận đề thi môn Sinh học). Như vậy, thí sinh không phải nộp lại đề thi, giấy nháp đối với môn thi thành phần cuối cùng. Thí sinh cũng không phải nộp đề thi, giấy nháp đối với các bài thi Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ.
Hỏi: Công tác chấm thi được thực hiện như thế nào để đảm bảo công bằng, khách quan?
Trả lời: Quy chế quy định rất rõ quy trình, yêu cầu của công tác chấm thi. Trong đó các bài thi Toán, KHTN, KHXH và Ngoại ngữ thi theo hình thức trắc nghiệm khách quan nên sẽ được chấm bằng máy và phần mềm chuyên dụng với quy trình chặt chẽ, đảm bảo an toàn, tin cậy, khách quan.
Bài thi tự luận Ngữ văn được chấm theo 2 vòng độc lập, thực hiện chấm kiểm tra cùng tiến độ với quá trình chấm thi.
Quy chế cũng quy định rõ cách xử lý kết quả chấm thi khi có sự chênh lệch giữa hai lần chấm độc lập.  Các quy định đều hướng tới đảm bảo chấm thi khách quan, tin cậy.
Hỏi: Việc tổ chức các điểm thi như trong quy chế sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh nhưng sẽ đặt ra những khó khăn cho công tác tổ chức coi thi. Bộ GD&ĐT sẽ có những biện pháp gì để khắc phục khó khăn này?
Trả lời: Năm nay, điểm mới trong công tác tổ chức thi là các điểm thi được tổ chức tại các trường hoặc liên trường THPT tại địa phương, thí sinh sẽ không phải đi xa, điều này giúp giảm áp lực và tốn kém cho thí sinh và phụ huynh.
Tuy nhiên khó khăn sẽ thuộc về đội ngũ cán bộ, giáo viên, giảng viên tham gia các khâu của kỳ thi, nhất là khâu coi thi.
Để khắc phục khó khăn, Bộ GD&ĐT sẽ có các biện pháp về quản lý và kỹ thuật, phối hợp chặt chẽ với các địa phương, các bộ, ngành… để đảm bảo kỳ thi được tổ chức an toàn, tin cậy và khách quan.
Trong kỳ thi này sẽ tiếp tục có sự phối hợp cùng tổ chức với vai trò chủ trì của các Sở GD&ĐT và sự phối hợp chặt chẽ của các trường đại học và các trường cao đẳng có đào tạo giáo viên.
Hỏi: Thí sinh cần lưu ý những gì khi đăng ký dự thi kỳ thi THPT quốc gia 2017?
Trả lời: Việc đăng ký dự thi nhằm xây dựng cơ sở dữ liệu của kỳ thi. Dữ liệu này được sử dụng để xét tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học, cao đẳng. Do vậy các thí sinh cần lưu ý và hiểu rõ Quy chế thi để đăng ký dự thi kịp thời, chính xác.
Việc đăng ký dự thi sẽ do các Sở GD&ĐT tổ chức triển khai tại các trường THPT/ Trung tâm Giáo dục thường xuyên và tại các địa điểm khác do Sở quy định.
Khi đăng ký dự thi các em cần chú khai báo đầy đủ các thông tin trong Phiếu đăng ký dự thi, trong đó đặc biệt chú ý: Các thông tin cá nhân; Đối tượng dự thi; Đăng ký thi các bài thi/môn thi thành phần (các bài thi bắt buộc và các bài thi tự chọn); Các chế độ ưu tiên (nếu có); Các bài thi sử dụng để xét tốt nghiệp THPT; Các thông tin liên quan khác…
Hỏi: Kỳ thi THPT quốc gia 2017 do các Sở GD&ĐT chủ trì. Vậy, vai trò của các trường đại học, cao đẳng trong kỳ thi này như thế nào?
Trả lời: Các Sở GD&ĐT chủ trì cụm thi, các trường đại học, cao đẳng có đào tạo giáo viên sẽ cùng tham gia các khâu tổ chức thi, nhất là ở khâu coi thi, chấm thi (nếu cần).
Lãnh đạo các đại học, cao đẳng phối hợp sẽ tham gia thành phần lãnh đạo Hội đồng thi, lãnh đạo Điểm thi… Các cán bộ, giảng viên đại học, cao đẳng cùng tham gia coi thi, giám sát và chấm thi (nếu cần).
Hỏi: Với vai trò chủ trì, trong thời gian tới, các Sở GD&ĐT phải làm gì để chuẩn bị tổ chức tốt kỳ thi?
Trả lời: Trong thời gian tới các Sở GD&ĐT cần tập trung chỉ đạo tiếp tục tổ chức dạy học, ôn tập theo nội dung, chương trình theo kế hoạch năm học; tổ chức nghiên cứu kỹ quy chế, có các cách làm phù hợp, hiệu quả để giáo viên và học sinh hiểu rõ quy chế thi và xét tốt nghiệp THPT.
Các Sở cũng cần chuẩn bị đội ngũ cán bộ làm công tác thi có kinh nghiệm, trách nhiệm cao, am hiểu quy chế, sử dụng tốt công nghệ thông tin nhất là các phần mềm liên quan đến kỳ thi; chuẩn bị cơ sở vật chất, thiết bị, phòng thi đảm bảo đúng quy định của quy chế thi để tổ chức thi an toàn, thành công; chuẩn bị hạ tầng công nghệ thông tin, các phòng máy tính tại cơ quan Sở và các trường phổ thông để phục vụ các thí sinh đăng ký dự thi.
Ngoài ra, cần chủ động lập kế hoạch, tham mưu cho chính quyền địa phương để thành lập các Điểm thi phù hợp và hiệu quả; chủ động làm tốt công tác truyền thông về kỳ thi để giáo viên, học sinh và phụ huynh hiểu, yên tâm, đồng thuận và sẵn sàng chia sẻ, cùng với ngành Giáo dục.
Hỏi: Trong quy chế đã nói rõ nội dung đề thi nằm trong chương trình lớp 12, điều này phần nào giúp thí sinh yên tâm học tập và ôn luyện. Tuy nhiên để có thể đạt kết quả tốt nhất trong kỳ thi sắp tới, các thí sinh cần lưu ý những gì?
Trả lời:  Đề thi THPT quốc gia năm 2017 nằm trong chương trình lớp 12. Đề thi có các câu hỏi ở mức độ cơ bản, phục vụ mục tiêu xét tốt nghiệp THPT và các câu hỏi nhằm phân hóa kết quả thi, phục vụ mục tiêu tuyển sinh đại học, cao đẳng.
Các thí sinh cần chú ý học tập, ôn luyện trong chương trình quy định ở lớp 12, không học tủ, học lệch, không học thêm tràn lan.
Thí sinh cần tham khảo đề thi minh họa, đề thi thử nghiệm Bộ đã công bố để có định hướng ôn tập đạt kết quả cao.
Các em cũng cần hiểu rõ quy chế thi để đăng ký dự thi kịp thời và chính xác, đảm bảo quyền lợi chính đáng của mình, tránh những sai sót đáng tiếc.